19.4.20

L'Innocente (D'Annunzio)

Beati immaculati…

Andar pante l xhuiz, diziyi: “Committì un crime. Aquelha probe creatura nun morrerìæ si you nun la mataræ. You, Tullio Hermil, matei-la you mesmu. Premeditei l homicidio n casa. Fhixzi-lo cun perfeita clareza de consciencia, exactamente, cun la màxima segurança. Intos segì viviendo cul mîou mysterio n casa, un anhu inteiru, ta wœy. Wœy ye l cabu d’anhu. Eiquì stou næs suæs manos. Ascuîthai-me. Xhulgai-me”. Puœdo dir pante l xhuiz, puœdo fhalay ansì?

Nun puœdo & nun quiero. La xhusticia de los homes nun me toca. Dala corte na tierra me podrìæ xhulgar. Ente tanto, tengo que m’accusar, que me confessar. Tengo falta arrevela’l mîou mysterio a daquien.

A quien?

La primer memoria ye essa.

Yera abril. Andàbæmus in provincia, ha delhos de dìæs, Giuliana, & læs nuœssæs duæs fhiyæs, Maria & Natalia, stuvîmus pelæs vacaçones de Pasqua, na casa de miæ maî, n una casa grande & vieya tyamada La Badiola. Corrìæ l sèptimu anhu de matrimonio.

& Ya passaræn très anhos de magar outra Pasqua que realmente m'avultaba un banquete de perdon, de paz & amor, n aquelha vilha blranca & solitaria cumo un monasterio, perfumada cun alhelìs; quando Natalia, la segunda de læs miæs fhiyæs, amagaba da’ los primeiros passos, saliendo de la calha cumo una flor de l carrapielhu, & Giuliana intyena de clemencia por min, magar que cun un Sonrir levemente sinhalrdosu. Volvì a elha, cun arrepentimiento & dondu, de puœis de la primer infidelidà seria. Miæ maî, inconsciente, cun læs suæs queridæs manœs mangou un ramu d’olival na cabeceira de la cama & arretyenou la pequenha pila bendita de plrata gindada na parede.

Sì q’ansì hagora, n estos très anhos, quantæs cousæs camudaræn! Ente min & Giuliana.

Una dexebra definitiva & irreparable occurrîu.

Los mîous errores cun elha venìæn-se accumulando. Offendì-la de la maneira mas bederre, sin consideraçon, sin restricçon, abasnada pola miæ avidez por plrazer, pola rapidez de læs miæs passiones, pola curiosidà l mîou spìritu corruptu. You yera amante de duæs de læs suæs amigæs ìntimæs.

Passei delhæs de selmanæs in Firenze cun Teresa Raffo, imprudentemente. Tuvi cul falsu Conde Raffo un duello u l mîou miserable adversariu cobrîu-se de ridìculo, por delhæs de circumstanciæs bizarræs. & Dala d’essæs cousæs y remanecîu disconhocida a Giuliana. & Elha suffrieræ, sì q’ansì cun mũîtha proua, quasj que n silencio.

Houbo per-poucos & breves diàlogos ente nòs; nos que nunca mentì, pensando cun la miæ sinceridà diminui’ la miæ culpa a los wœyos d’aquelha muyer dulce & noblre que you sabìæ intellectual.

Tamien sabìæ q’elha reconhocìæ la superioridà de la miæ intelligëncia & que n parte disculpaba los disturbios de la miæ vida cun læs theorìæs illusoriæs expuœstæs por min mas d’una vez na presencia d’elha, in detrimento de læs outræs doutrinæs morales apparentemente professadæs polos mas de los homes.

La certeza de nun ser xhulgau por elha cumo un home commun alleviou la miæ consciencia de los mîous errores. “Intos elha tamien — pensei –, intiende que, siendo differente de los outros & teniendo un conceitu de vida differente, sou a scapar cun razon de los deberes q’a los outros yos prestarìæ imponemi, sou a correctamente disprezia’ la oppinion de los outros & vivir cun absoluta sinceridà la miæ naturaleza eleita”.

Andaba you convincidu de que you nun yera solo un spìritu eleitu, yera un spìritu raru; & you crehìæ que la rareza de læs miæs sensaçones de sentimientos innoblrecìæ, stremaba qualquier actu de mîou. Orgulhosu & curiosu d’essa rareza de mîou, nun sabìæ como concebir un sacrificio, una abnegaçon de min mesmu, puœis nun sabìæ como abandonar una expression, una manifestaçon de la miæ ardencia. Cun esso & cun todo, nel fhundu de todæs essæs subtilezæs miæs mal habìæ a penæs un egoismo terrible; puœis, obviando læs miæs oblrigaçones, acceitei los beneficios de l mîou stau.

De fheitho, pouco a pouco, d’abusu n abusu, recuperei la lhibertà primitiva cun consentimiento de Giuliana, sin hypocrisìa, sin evasivæs, sin mentiræs degradantes. Punxi la miæ pràctica n ser legal, fhuer como fhuer, cumo outros n apparentar. Procurei confirmar in todælæs occasiones, ente min & Giuliana, el nuœvu pactu de fraternidà, de pura tsera. Habìæ se’ la miæ ermana, la miæ meyor amiga.

Una ermana de mîou, la ùnica, Costanza, morrîu a los nuœve anhos, deixando una pena n sin fin nel mîou coraçon. Pensei mũîthæs vezes, cun una sinhalrdà profunda, n esta pequenha alma que nun podìæ offrecemi l ayalga de tenrura, una ayalga soñada por min inexhaurible.

De todolos affectos humanos, de todolos amores de la tierra, aquelhi sororal siempre m'avultou l mas altu & consolador. Mũîthæs vezes pensei nel gran consuœlu perdidu, cun un dolor que la irrevocabilidà de la muœrte tornaba quasj que mýsticu. U atopar, na tierra, outra ermana?

Spontaneamente, essa aspiraçon sentimental intornou-se pante Giuliana. Disdeñosa de læs meçcolancæs, ya renunciaræ elha a toda veyura, a qualquier abandonu.

De magar tiempu, you nin siquier sentìæ la solombra d’un disturbio sensual, stando cabo elha; sentiendo la suæ respiraçon, inhalando l sou perfume, mirando la pequenha marca parda na suæ cerviz, cincaba you na mas pura frieza. Nun m'avultaba possible q’essa fhuer la mesma muyer q’un dìæ you vieræ pàllida & sumida so la violencia de l mîou ardor.

Por esso, offrecì-yi la miæ fraternidà; & acceitou simplemente. Si elha andaba triste, you indagora andaba mas triste, pensando tener interrau l nuœssu amor pa siempre, sin sperança de ressurreiçon; pensando que læs nuœssæs boucæs nunca se dibæn axhuntar, nunca mas. &, na cegueira de l mîou egoismo, pahecìæ-mi q’elha habìæ agradecer nel sou coraçon aquelha tristeza de mîou que you ya sentìæ immedicable & pahecìæ-mi habese de considerar por elho paga cumo un viso de l amor distante.

Nòs dos soñemus non una vez cun amor, ma cun passion ta la muœrte, usque ad mortem. Intrambos crehimus nel nuœssu suœñu & proferiemus mas d’una vez, na ebrieza, læs duês grandes pallabres illusories: Siempre! Nunca! Ta crehimus a l cabu na affinidà de la nuœssa carne, n aquelha affinidà per-rara & mysteriosa q’axhunta dos humanos cun un tremendu vìnculu de deseo insaciable; crehimus por nun diminui’ l agudez de læs nuœssæs sensaçones, quantos si mas de puœis de procrear un nuœvu Ser, que la brenga fhosca de la specie cutieræ per acio nuœssu l sou ùnicu retientu.

La illusion baltaræ; toda tyama apagaræ-se. La miæ alma (xhuro) tyoraræ sinceramente pola ruina. Sì q’ansì como podemus opponenos a un phenòmeno necessariu? Como evita’ lo inevitable?

Por tanto, fhoi una gran fortuna que, morriendo l amor polæs necessidahes fatales de los phenòmenos &, por elho, sin culpa de dala de xhente, indagora podieræmus vivir na mesma casa sofhitando-nos por un nuœvu sentimiento, talvez non mènos profundo que lo vieyo, por ende mas alto & mas singular. Fhoi mũîtha suœrte q’una nuœva illusion podier acontecer a la moda antigua & stablicer un intercambio d’affectos puros, ente læs nuœssæs almæs, d’emoçones delicadæs, de tristeza exquisita. Cun todo, na realidà, esta specie de rhetòrica platònica a que fin tendìæ? A q’una vìctima se deixare sacrificar sorriendo.

Na realidà, la nuœva vida, nunca ya mas conyugal, ma fraterna, staba toda basada n una supposiçon: na absoluta abnegaçon de la ermana. Recuperei la miæ lhibertà, podìæ busca’ læs sensaçones agudæs de læs que los mîous nervios tenìæn falta, podìæ apassioname por outra muyer, vivir a fhuœra de miæ casa & atopar a la ermana sperando, atopar nos mîous quartos el rastru visible d’elha, læs suæs attençones, atopar na miæ mesa n un càliç læs rosæs rubiæs dispuœstæs polæs suæs manœs, atopar ayures la curiosidà, elegancia & nitidez cumo n un sitiu habitau por una Gracia. Essa condiçon de mîou nun yera invidiable? & Nun yera extraordinariamente preciosa la muyer que mi permittìæ sacrifica’ la su mocidà, mal a penæs paga siendo beisada cun reconhocemiento & quasj que cun fe na tiesta altiva & dulce?

El mîou reconhocemiento tornou-se delhæs de vezes tan càlido que s’expandì n una infinidà de delicadezæs, de premuræs amorosæs. You sabìæ que yera l mas bœnu de los ermanos.

Quando nun staba you, scribìæ a Giuliana lhongæs cartæs sinhalrdosæs & tienræs que mũîthæs vezes salìæn a l in par cun læs mandadæs a la miæ amante; & la miæ amante nun podìæ tener invidia d’elho, de la mesma maneira q’elha nun podìæ tener invidia de la miæ adoraçon pola memoria de Costanza. Sì q’ansì, magar absortu na intensidà de la miæ vida particular, nun scapei de læs intrugæs que da quando wœñabæn dientro de min. Pa Giuliana persistir n essa formidable fhuœrça de sacrificio, fhazìæ falta amame elha cun un amor soberanu; &, queriendo-me, & por nun poder ser outra cousa mas que la miæ ermana, debìæ lhevar pieslha cun sigo una disperaçon mortal. — Intos, nun yera un lhoucu l home q’immolaba, sin remordimientos, n outros turbios & vanos amores a essa creatura sorriendo tan dolorosamente, tan simple, tan valliente? — Alcuœrdo-me (& la mîou perversion d’essi tiempu m’alhouria). Alcuœrdo-me q’ente læs razones que mi dixi p’apandame, esta yera la mas fhuœrte: “La grandeza moral resultante de la violencia de los dolores que superou, por tener elha la opportunidà de ser heroica, yera necessario q’elha suffrier lo que you y fhixzi suffrir”.

Fhœnte

Fhœnte

No comments: